Η Σέρβικη γλώσσα (Српски језик) ανήκει στη δυτική ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών και στο βαλκανικό γλωσσικό σύνδεσμο. Οι ομιλούντες την Σερβική σήμερα ξεπερνούν τα 12 εκατομμύρια, γεγονός που τοποθετεί τα Σερβικά στην 63η θέση στη λίστα με τις πιο διαδεδομένες γλώσσες παγκοσμίως. Τα Σερβικά έχουν μεγάλη ομοιότητα σε επίπεδο γραμματικής και λεξιλογίου με τα Κροατικά, με τη λεγόμενη Βοσνιακή γλώσσα (Bošnjački jezik) και με τη γλώσσα του Μαυροβουνίου, με αποτέλεσμα οιγνώστες αυτών των γλωσσών να επικοινωνούν απρόσκοπτα μεταξύ τους.
Τα Σερβικά είναι η μοναδική γλώσσα στην Ευρώπη στην οποία χρησιμοποιούνται (σχεδόν ισοδύναμα) δύο αλφάβητα: το Κυριλλικό και το Λατινικό. Πρόκειται για ένα κλασικο παράδειγμα της λεγόμενης διγραφίας. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε ιστορικούς λόγους και πιο συγκεκριμένα στο είδος της πολιτιστικής επιρροής που ασκήθηκε σε τμήμα του πληθυσμού που μιλούσε τη γλώσσα. Η επιρροή αυτή ήταν είτε η δυτική (νεότερη) επιρροή της Αυστρο-Ουγγαρίας, είτε η ανατολική (παλαιότερη) επιρροή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Όλοι οι μορφωμένοι κάτοικοι είναι εξοικειωμένοι και με τα δύο αλφάβητα. Από το 2006, επίσημο αλφάβητο σύμφωνα με το Σύνταγμα είναι το Κυριλλικό και με αυτό γράφονται υποχρεωτικά όλα τα επίσημα κρατικά έγγραφα. Η Σερβική γλώσσα διαθέτει ένα ακόμα σπάνιο χαρακτηριστικό, το οποίο αποτυπώνεται στη φράση «Γράψε όπως μιλάς και διάβασε όπως είναι γραμμένο», αρχή που χρησιμοποιήθηκε από τονVuk Stefanović Karadžić όταν αναμόρφωσε την Κυριλλική γραφή των Σερβικών τον 19ο αιώνα.Σύμφωνα με αυτήν την αρχή, οι λέξειςγράφονται όπως προφέρονται και κάθε γράμμα αντιπροσωπεύει έναν ήχο.
Τη διδασκαλία των Σερβικών στο Ε.ΚΕ.Ν.Ε. έχει αναλάβει οι κκ. Vesna Koprivica Βιογραφικό και Irena Bogdanovic Βιογραφικό.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Κατά την εκμάθηση των Σερβικών στο Ε.ΚΕ.Ν.Ε. χρησιμοποιούνται βασικά εγχειρίδια και μέθοδοι διδασκαλίας που εναρμονίζονται με τα αντίστοιχα προγράμματα της Φιλολογικής Σχολής και του Ινστιτούτου ξένων γλωσσών του Βελιγραδίου. O τρόπος διδασκαλίας είναι ευέλικτος,ώστε να καλύπτονται οι γλωσσικές ανάγκες κάθε σπουδαστή. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην συνεχή εξάσκηση της γλώσσας μέσα από διάφορες διδακτικές μεθόδους, έτσι ώστε η διαδικασία εκμάθησης να μεταβάλλεται σε μία ιδιαίτερα ευχάριστηκαι δημιουργική διαδικασία. Μερικές από τις διδακτικές μεθόδους που ακολουθούνται είναι οι εξής
- παχνίδια ρόλων (προετοιμάζουν τους σπουδαστές να χρησιμοποιήσουν την ξένη γλώσσα σε διάφορεςπραγματικές καταστάσεις όπως, π.χ., μια συζήτηση μεταξύ δύο φίλων σε ένα εστιατόριο ή ένας διάλογος μεταξύ δύο προσώπων, όπου ο ένας ζητά οδηγίες προσανατολισμού στην πόλη, κλπ.)
- προβολή βίντεο και ανάγνωση ιστοριών (ενισχύουν τις μαθησιακές δεξιότητες των σπουδαστών καθώς τους φέρνουν σε άμεση επαφή με τη γλώσσα)
- ακρόαση και ανάγνωση τραγουδιών (η επανάληψη τραγουδιών, ο ρυθμός και η μουσική συμβάλλουν στην κατάκτηση γραμματικών και συντακτικών δομών της γλώσσας)
- παιχνίδια γνώσεων(οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και συζητούντα γλωσσικά φαινόμενα σαν να συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι γνώσεων)
- drills με ακουστικό ερέθισμα (οι μαθητές επαναλαμβάνουν αρκετές φορές νέους ήχους ή λέξεις, καθώς αυτή η συστηματική επανάληψη ενισχύει την απομνημόνευση και την κατακτήση του λεξιολογίου).
Σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για τις Γλώσσες του Συμβουλίου τη Ευρώπης (http://www.greekcourses.uoa.gr/fileadmin/greekcourses.uoa.gr/uploads/DOCUMENTS_DIAFORA/LEVELS_GR.pdf) τα επίπεδα διδασκαλίας των Σερβικών είναι τα εξής:
- Α1-Α2 (basic)
στόχος της διδασκαλίας σε αυτό το επίπεδο είναι ο μαθητής να μπορεί να γράφει και να διαβάζει ένα απλό κείμενο και στις δυο γραφές, στα λατινικά και στα κυριλλικά, να καταλαβαίνει ένα απλό κείμενο και να μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικές με αυτό, να συμμετέχει σε απλή συζήτηση σχετικά με το άτομό του, τον τόπο διαμονής, την εκπαίδευση, την εργασία, τα ψώνια, τον αθλητισμό, τον ελεύθερο χρόνο κ.α., να κάνει μια απλή ορθογραφική άσκηση.
- Β1-Β2 (intermediate)
στόχος της διδασκαλίας σε αυτό το επίπεδο είναι ο μαθητής να μπορεί να διαβάζει και να κατανοεί σε βάθος ένα κείμενο ανεξαρτήτως γραφής, να απαντά με ευκολία στις σχετικές ερωτήσεις και να μπορεί να επεκτείνει τη συζήτηση πέραν του κειμένου. Θα πρέπει επίσης να μπορεί να γράφει ορθογραφημένα ένα απλό κείμενο και να κατέχει λεξιλόγιο που του επιτρέπει να περιγράψει καταστάσεις περισσότερο σύνθετες από αυτά που συμβαίνουν στην απλή καθημερινότητα.
- C1-C2 (advanced)
στόχος της διδασκαλίας σε αυτό το επίπεδο είναι ο σπουδαστής να μπορεί να γράφει γρήγορα και σωστά και στις δύο γραφές (λατινική και κυριλλική) ένα καθ’υπαγόρευση κείμενο ανεξαρτήτως του είδους του κειμένου και σε συνθήκες ακουστικών οχλήσεων ή και εκουσίως λανθασμένης υπαγόρευσης (τονισμός λέξεων, διάλεκτος). Θα πρέπει επίσης να κατέχει ένα ευρύ λεξιλόγιο, ώστε να είναι σε θέση να γεφυρώσει εύκολα τα λεξικολογικά κενά με την χρήση εκφράσεων, να συμμετέχει ενεργά και επιδέξια σε συζητήσεις που έχουν μεταφορικό ή χιουμοριστικό χαρακτήρα, να κατανοεί το περιεχόμενο κειμένων ευρείας θεματολογίας (πολιτικά, πολιτιστικά, λογοτεχνικά, εργασιακά, αθλητικά, οδηγίες χρήσεως μιας συσκευής, κλπ.) και να εκφράζει την άποψη του για αυτά (να κάνει περίληψη των πληροφοριών, αναπαράγοντας τα επιχειρήματα και τις εκτιμήσεις που αυτά περιέχουν), να παρακολουθεί χωρίς πρόβληματαινίες στις οποίες δεσπόζει η αργκό (συνθηματική γλώσσα και νεωτερισμοί).
Η διδασκαλία των Σερβικών στο Ε.ΚΕ.Ν.Ε. διαρκεί τέσσερα (4) έτη και καλύπτει τα πρώτα τέσσερα επίπεδα (Α1, Α2, Β1, Β2), ως εξής
Έτος | Επίπεδο | Σύνολο ωρών διδασκαλίας ανά έτος | Πρόγραμμα |
Α´ |
Α1 |
90 ώρες διδασκαλίας |
Ένα τρίωρο μάθημα κάθε εβδομάδα
με 15΄ διάλειμμα |
B´ |
Α2 |
90 ώρες διδασκαλίας |
Ένα τρίωρο μάθημα κάθε εβδομάδα
με 15΄ διάλειμμα |
Γ´ |
Β1 |
90 ώρες διδασκαλίας |
Ένα τρίωρο μάθημα κάθε εβδομάδα
με 15΄ διάλειμμα |
Δ´ |
Β2 |
90 ώρες διδασκαλίας |
Ένα τρίωρο μάθημα κάθε εβδομάδα
με 15΄ διάλειμμα |
Εγχειρίδια διδασκαλίας
Α΄ και Β΄ έτος
- Selimović Momčilović Maša i Živanić Ljubica.Srpski za strance, Reč po reč, početni tečaj.Beograd: Institut za strane jezike, 2013.
- Selimović Momčilović Maša i Živanić Ljubica.Srpski za strance, Reč po reč, početni radna sveska Beograd: Institut za strane jezike, 2013.
- Ćorić Božo.Srpski za strance. Beograd: Čigoja štampa,2009.
- Bjelaković Isidora i Vojnovič Jelena. Naučimo srpski – Let’s learn Serbian 1. Novi Sad: Filozofski fakultet,2006.
- Bjelaković Isidora i Vojnovič Jelena. Naučimo srpski – Let’s learn Serbian1, ,radnasveska. Novi Sad: Filozofski fakultet,2006.
- Kiš Jelena. Srpska gramatika kroz testove ’A practical Serbian Grammar, Beograd: Plato,2004.
Γ΄ έτος
- Zdravković Smilja,Živanić Ljubica i Putnik Vladimir. Srpski za strance, Više odreči. srednji tečaj.Beograd: Institut za strane jezike, 2012.
- Alanović, M.). Naučimo srpski – Let’s learn Serbian2.Novi Sad: Filozofski fakullte, 2006.
- Milićević Dobromirov Nataša i Čuk Ljiljana. Učimo srpski 2. Novi Sad: Azbukum,2011.
- Belegišanin-Zakić Dragana i Kureševič Marina. Gramatika srpskog jezika za strance- Serbian Language Grammar for Foreigners.Novi Sad: Azbukum,2010.
- Ćosić Pavle. Srpski za strance; Testovi,vežbanja ,igre. Beograd,2013.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ
Στο τέλος κάθε έτους οι φοιτητές είναι σε θέση να συμμετέχουν στις εξετάσεις πιστοποίησης της σερβικής γλώσσας σύμφωνα με το έτος το οποίο έχουν παρακολουθήσει.Οι εξετάσεις πιστοποίησης γλωσσομάθειας της Σερβικήςγια τους πολίτες ξένων χωρών, πραγματοποιούνταιόλο το χρόνοστη Φιλολογική Σχολή του Βελιγραδιού, στο τμήμα “Σερβική γλώσσα ως ξένη γλώσσα”, και στο αντίστοιχο τμήμα του Πανεπιστημίου του Νόβι Σαντ. Στην Ελλάδα, οι εξετάσεις πιστοποίησης γλωσσομάθειας της Σερβικής διεξάγονται τον Ιούνιο στο Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου Αίμου (ΙΜΧΑ) από Επιτροπή Εξεταστών της Φιλολογικής Σχολής του Βελιγραδίου.
Στο Ε.ΚΕ.Ν.Ε. υπάρχει η δυνατότητα διδασκαλίας της Σερβικής και σε επίπεδο ανώτερο του Β2, καθώς και η παράδοση εντατικών μαθημάτων. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνείστε στη διεύθυνση ekene@cosmotemail.gr