Η αλβανική γλώσσα (gjuhashqipe) ανήκει στην ινδοευρωπαϊκή οικογένεια γλωσσών και ομιλείται από περίπου επτά εκατομμύρια σε όλο των κόσμο. Το παλαιότερο γραπτό μνημείο της αλβανικής είναι το Μεσάρι (Meshari), σύνοψη θείας λειτουργίας, γραμμένο από τον καθολικό μοναχό Gjon Buzuku το 1555, αν και δεν είναι απόλυτα σίγουρο εάν πρόκειται για πρωτότυπο έργο ή για μετάφραση θρησκευτικών λειτουργικών βιβλίων από τα λατινικά.Λόγω της πληθώρας των δανείων που η αλβανική γλώσσα δέχθηκε από άλλες ινδοευρωπαϊκές γειτονικές γλώσσες (κυρίως από τα ελληνικά, τα τουρκικά και άλλες σλαβικές γλώσσες) κατέστη δύσκολη η αρχική κατάταξή της ως ξεχωριστής ινδοευρωπαϊκής γλώσσας.Ωστόσο, στα μέσα του 19ου αιώνα (1850) αποδείχθηκε οριστικά (Bopp, Meyer) ότι η αλβανική γλώσσα ανήκει στην οικογένεια των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και έχει δικό της κλάδο στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια. Οι περισσότεροι των γλωσσολόγων διατείνονται πως η αλβανική αποτελεί συνέχεια της Ιλλυρικής που ομιλήθηκε στα νοτιοδυτικά Βαλκάνια. Άλλοι ωστόσο υποστηρίζουν ότι η αλβανική γλώσσα προέρχεται από την αρχαία θρακική.
Σύμφωνα με την επικρατούσα κατηγοριοποίηση τα Αλβανικά χωρίζονται σε δύο γλωσσικές διαλέκτους: την Γκεγκική και την Τοσκική (e folmja gege dhe toske). Οι δύο διάλεκτοι των αλβανικών δε διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Οι διαφορές αφορούν κυρίως στο φωνητικό σύστημα και λιγότερο στο μορφολογικό. Η κοινή αλβανική γλώσσα (shqipja standarte) είναι αποτέλεσμα στοιχείων και των δύο διαλέκτων, κάτι από αποδείχθηκε στο Συνέδριο της Ορθογραφίας (Τίρανα 1972).Η αλβανική γλώσσα χρησιμοποιεί το λατινικό αλφάβητο με 36 γράμματα, όπως αυτό καθιερώθηκε το 1908 στο Συνέδριο του Μοναστηριού (με ελάχιστες διαφοροποιήσεις σήμερα).
Στο Ε.ΚΕ.ΝΕ. τη διδασκαλία της Αλβανικής έχει αναλάβει η κα. Αμαλία Ρόντου Βιογραφικό
Επίπεδα και Πρόγραμμα μαθημάτων
(Οι στόχοι που έχουν τεθεί σε κάθε επίπεδο εναρμονίζονται απόλυτα με ό,τι έχει υιοθετηθεί από το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για τη διδασκαλία και εκμάθηση σύγχρονων γλωσσών (Common European Framework of Reference for LanguageLearning and Teaching).
Και στα έξι επίπεδα αναπτύσσονται εξίσου και οι τέσσερις δεξιότητες παραγωγής και κατανόησης γραπτού και προφορικού λόγου.)
Β Α Σ Ι Κ O Σ Χ Ρ H Σ Τ Η Σ
Α2 – Επίπεδο Βασικής Γνώσης
Μπορεί να κατανοήσει προτάσεις και εκφράσεις που χρησιμοποιούνται συχνά και που σχετίζονται με περιοχές που είναι άμεσα συναφείς (π.χ. πολύ βασικές ατομικές και οικογενειακές πληροφορίες, αγορές, τοπική γεωγραφία, εργασία). Μπορεί να επικοινωνήσει σε συνηθισμένες καταστάσεις που απαιτούν απλή και απευθείας ανταλλαγή πληροφοριών για θέματα που του είναι οικεία και για θέματα ρουτίνας. Μπορεί να περιγράψει με απλά λόγια πτυχές του ιστορικού του, του άμεσου περιβάλλοντός του καθώς και θέματα άμεσης ανάγκης.
Α1 – Επίπεδο Στοιχειώδους Γνώσης
Μπορεί να κατανοήσει και να χρησιμοποιήσει καθημερινές εκφράσεις που του είναι οικείες και πολύ βασικές φράσεις που έχουν στόχο την ικανοποίηση συγκεκριμένων αναγκών. Μπορεί να συστηθεί και να συστήσει άλλους και μπορεί να ρωτήσει και να απαντήσει ερωτήσεις που αφορούν προσωπικά στοιχεία, όπως το που μένει, τα άτομα που γνωρίζει και τα πράγματα που κατέχει. Μπορεί να συνδιαλλαγεί με απλό τρόπο υπό την προϋπόθεση ότι ο συνομιλητής του μιλάει αργά και καθαρά και είναι διατεθειμένος να βοηθήσει.
Α Ν Ε Ξ A Ρ Τ Η Τ Ο Σ Χ Ρ H Σ Τ Η Σ
Β2 – Επίπεδο Καλής Γνώσης
Μπορεί να κατανοήσει τις κύριες ιδέες ενός σύνθετου κειμένου, τόσο για συγκεκριμένα, όσο και για αφηρημένα θέματα, συμπεριλαμβανομένων συζητήσεων πάνω σε τεχνικά ζητήματα της ειδικότητάς του. Μπορεί να συνδιαλλαγεί με σχετική άνεση και αυθορμητισμό που καθιστούν δυνατή τη συνήθη επικοινωνία με φυσικούς ομιλητές της γλώσσας χωρίς επιβάρυνση για κανένα από τα δύο μέρη. Μπορεί να παραγάγει σαφές, λεπτομερές κείμενο για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων και να εξηγήσει μια άποψη πάνω σε ένα κεντρικό ζήτημα, δίνοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφόρων επιλογών.
Β1 – Επίπεδο Μέτριας Γνώσης
Μπορεί να κατανοήσει τα κύρια σημεία που του παρουσιάζονται με σαφήνεια και χωρίς αποκλίσεις από τον κοινό γλωσσικό τύπο σχετικά με ζητήματα που συναντώνται τακτικά στη δουλειά, στο σχολείο, στον ελεύθερο χρόνο, κλπ. Μπορεί να χειριστεί καταστάσεις που είναι πιθανό να προκύψουν στη διάρκεια ενός ταξιδιού σε μια περιοχή όπου ομιλείται η γλώσσα. Μπορεί να παράγει απλό κείμενο σχετικό με θέματα που γνωρίζει ή που τον αφορούν προσωπικά. Μπορεί να περιγράψει εμπειρίες και γεγονότα, τα συναισθήματά του και να δικαιολογήσει συνοπτικά τις επιλογές και τα σχέδιά του.
Ι Κ Α Ν O Σ Χ Ρ H Σ Τ Η Σ
Γ2 – Επίπεδο Άριστης Γνώσης
Μπορεί να κατανοήσει με ευκολία σχεδόν όλα όσα ακούει ή διαβάζει. Μπορεί να κάνει περιλήψεις με βάση πληροφορίες που προέρχονται από διαφορετικές προφορικές ή γραπτές πηγές, ανασυνθέτοντας επιχειρήματα και περιγραφές σε μια συνεκτική παρουσίαση. Μπορεί να εκφραστεί αυθόρμητα, με μεγάλη άνεση και ακρίβεια, διαχωρίζοντας λεπτές σημασιολογικές αποχρώσεις ακόμα και σε ιδιαίτερα σύνθετες περιστάσεις.
Γ1 – Επίπεδο Πολύ Καλής Γνώσης
Μπορεί να κατανοήσει ένα ευρύ φάσμα απαιτητικών, μακροσκελών κειμένων και να αναγνωρίσει σημασίες που υπονοούνται. Μπορεί να εκφραστεί άνετα και αυθόρμητα χωρίς να φαίνεται συχνά πως αναζητά εκφράσεις. Μπορεί να χρησιμοποιεί τη γλώσσα ευέλικτα και αποτελεσματικά για κοινωνικούς, ακαδημαϊκούς και επαγγελματικούς σκοπούς. Μπορεί να παράγει σαφή, καλά διαρθρωμένα και λεπτομερή κείμενα για σύνθετα θέματα, επιδεικνύοντας ελεγχόμενη χρήση οργανωτικών σχημάτων, συνδετικών στοιχείων και μηχανισμών συνοχής στην έκφραση.
Η διδασκαλία της Αλβανικής Γλώσσας στο Ε.ΚΕ.Ν.Ε. διαρκεί τέσσερα (4) έτη και καλύπτει τα πρώτα τέσσερα επίπεδα (Α1, Α2, Β1, Β2), ως εξής:
Έτος | Επίπεδο | Πρόγραμμα | |
Α´ | Α1 | Ένα τρίωρο μάθημα
κάθε εβδομάδα |
|
B´ | Α2 |
|
Ένα τρίωρο μάθημα
κάθε εβδομάδα |
Γ´ | Β1 |
|
Ένα τρίωρο και ένα δίωρο
μάθημα κάθε εβδομάδα |
Δ´ | Β2 |
|
Ένα τρίωρο και ένα δίωρο
μάθημα κάθε εβδομάδα |
Εγχειρίδια διδασκαλίας
Δώρης Κυριαζής, Μέθοδος για την εκμάθηση της Αλβανικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη,1994.
Gjovalin Shkutaj, Enver Hysa: Gjuha Shqipe për të huajt dhe shqiptarët jashtë Atdheut, Η Αλβανική γλώσσα για τους ξένους μαθητές και τους Αλβανόφωνους εκτός συνόρων, Τίρανα, 1996.
Πιστοποίηση Αλβανικής Γλώσσας
Πανεπιστήμιο των Τιράνων http://www.unitir.edu.al/
Ίδρυμα Mελετών Xερσονήσου του Aίμου (IMXA) http://www.imxa.gr
Ε.ΚΕ.Ν.Ε. Βεβαίωση Πιστοποίησης Β2