ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ή ΜΕ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Η καταγραφή των εκδηλώσεων άρχισε για πρώτη φορά το έτος 2016
2019 (Ιανουάριος) – 2019 (Ιούνιος) ΕΤΗΣΙΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΟΜΙΛΙΩΝ στο Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΜΙΛΙΩΝ.
2019 (Μάϊος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 31 Μαΐου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη του Δρ. Νίκου Ανδρίκου (Επίκουρο Καθηγητή, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων) με θέμα “Περιφερειακά κέντρα δράσης στον χώρο της Εκκλησιαστικής μουσικής κατά την ύστερη Οθωμανική περίοδο”. Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Στον «ευρύτερο» 19ο αιώνα εξαιρετικό ενδιαφέρον φέρει το γεγονός της εμφάνισης περιφερειακών κέντρων δράσης στον χώρο της Εκκλησιαστικής Μουσικής. Έτσι, πέρα από το κλειστό Πατριαρχικό περιβάλλον στην Κωνσταντινούπολη, μια σειρά από περιοχές της Οθωμανικής επικράτειας (Σμύρνη, Προύσα, Ανατολική Θράκη) θα καταστούν χώροι έντονης δραστηριότητας, η οποία θα αφορά σε διάφορους τομείς, όπως η πρωτογενής συνθετική δημιουργία, η εκδοτική ενασχόληση, η διδακτική διαδικασία, ο θεωρητικός στοχασμός, κ.ά. Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των επιμέρους πόλων θα είναι η διάθεσή τους να συνταχθούν με την πρωτοπορία, ενσωματώνοντας στο εκκλησιαστικό ρεπερτόριο που θα παράξουν, αισθητικές και μοντέλα προερχόμενα από την κοσμική Οθωμανική Μουσική. Οι εκπρόσωποι των επιμέρους αυτών τάσεων σε ορισμένες περιπτώσεις θα δομήσουν ιδιωματικές «Σχολές», ενώ παράλληλα θα ενταχθούν σε ευρύτερα μουσικά δίκτυα των οποίων οι διακλαδώσεις θα καταλήξουν σε σημαντικούς για την εξέλιξη της νεότερης Εκκλησιαστικής Μουσικής κόμβους.
Ο Νίκος Ανδρίκος, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κατά την περίοδο 2004-2007 βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ψάλλοντας στον α΄ Πατριαρχικό χορό δίπλα στον Άρχοντα Πρωτοψάλτη της Μ. Χ. Ε. Λεωνίδα Αστέρη. Κατά την ίδια περίοδο σπούδασε τουρκική δημοτική μουσική (σάζι, μεθόδους καταγραφής, φωνητικό ρεπερτόριο), δίπλα στους δασκάλους της παλιάς γενιάς της Τουρκικής Ραδιοφωνίας (TRT), παρακολουθώντας παράλληλα ως εξωτερικός ερευνητής μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Κερατίου (Haliç Üniversitesi). Έχει εκπονήσει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου τη διδακτορική του διατριβή με θέμα την Εκκλησιαστική μουσική της Σμύρνης στον «ευρύτερο» 19ο αιώνα. Ο Νίκος Ανδρίκος έχει δώσει συναυλίες και σόλο ρεσιτάλ (φωνή, λάφτα, ταμπούρ, σάζι) στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό συνεργαζόμενος μεταξύ άλλων με καταξιωμένους διεθνώς μουσικούς. Έχει συνθέσει έργα Εκκλησιαστικής και κοσμικής αστικής μουσικής, έχει γράψει μουσική για Ντοκυμαντέρ, και έχει συμμετάσχει σαν μουσικός σε ταινίες, δίσκους και Ντοκιμαντέρ. Το 2014 κυκλοφόρησε η πρώτη του δισκογραφική δουλειά με προσωπικές του συνθέσεις με τίτλο Motivasyon, ενώ το 2017 κυκλοφόρησε στην Τουρκία ο δεύτερός του δίσκος SEDEF από την εταιρεία KALAN MÜZİK, περιέχοντας και πάλι αποκλειστικά δικά του έργα συνθεμένα, τόσο σε φωνητικές (Şarkı, Kanto, Gazel) όσο και σε οργανικές (Saz Semaîsi, Taksim) φόρμες της Λόγιας Αστικής Οθωμανικής μουσικής. Έχει εκδώσει δύο βιβλία, ενώ σειρά άρθρων του έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά και σε πρακτικά συνεδρίων. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την μουσική παραγωγή στον αστικό χώρο κατά την υστεροθωμανική περίοδο, με τον προφορικό-ιδιωματικό χαρακτήρα της εκκλησιαστικής μουσικής, καθώς και με την μουσική θεωρία των τροπικών συστημάτων της Ανατολής.
2019 (Μάϊος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 10 Μαΐου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη του Δημήτρη Λούπη με θέμα «Το Ωρολόγιον Κυρρήστου στην Αθήνα και οι δερβίσσες του». Δείτε την πρόσκληση εδώ
.
Ο μαρμάρινος πύργος του Ανδρονίκου Κυρρήστου στην Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας, ο οποίος κατασκευάστηκε τον 1ο αιώνα π.Χ., κατά την μακρόχρονη παρουσία του συνδέθηκε με διάφορες πολιτισμικές φάσεις, θεσμούς των οποίων εξυπηρέτησε. Περίπου από τα μέσα του 18ου αιώνα προκάλεσε το ενδιαφέρον μουσουλμάνων μυστικιστών, οι οποίοι και το ενσωμάτωσαν στις εγκαταστάσεις του καθιδρύματός τους, ενός τεκκέ που διατήρησε την λειτουργία του έως τα επαναστατικά χρόνια. Η ομιλία αυτή αποπειράται να φωτίσει την χρήση αυτή μέσα από κειμενικές και οπτικές πηγές.
Ο Δημήτρης Λούπης σπούδασε φιλοσοφία, οθωμανική ιστορία και ιστορία της ισλαμικής Μέσης Ανατολής στην Αθήνα, την Άγκυρα και την Βοστώνη. Έχει εργαστεί στο Τμήμα Τεκμηρίωσης του ‘Aga Khan Program for Islamic Architecture’, The Fogg Art Museum-Harvard University. Έχει διδάξει ως Teaching Fellow μαθήματα οθωμανικής ιστορίας, τουρκικής γλώσσας και ιστορίας της τέχνης στα τμήματα Ιστορίας, Μεσανατολικών Γλωσσών και Ιστορίας της Τέχνης και Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Harvard. Ακόμη, έχει διδάξει τουρκική γλώσσα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και οθωμανική γλώσσα και παλαιογραφία στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, όπως και στο ΕΚΕΝΕ. Έχει εκδόσει άρθρα και βιβλία σχετικά με την οθωμανική γεωγραφία και χαρτογραφία, ενώ τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εντοπίζονται στην πολιτισμική ιστορία της Μεσογείου από την ύστερη αρχαιότητα έως την πρώιμη σύγχρονη εποχή, καθώς και στις ανταλλαγές και σχέσεις των λαών της Ευρασίας με έμφαση στον βυζαντινό και ισλαμικό κόσμο.
2019 (Απρίλιος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 5 Απριλίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη της Δρ. Έφης Κάννερ με θέμα “Τουρκία: βία, αντίσταση και πολιτική στον καιρό της κρίσης. Κίνημα κατά της έμφυλης βίας και πολιτικές από τα κάτω”. Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Η έμφυλη βία στην Τουρκία είναι ένα ζήτημα που έχει λάβει ιδιαίτερα σοβαρές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια: οι δολοφονίες γυναικών από μέλη του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, ως επί το πλείστον, εμφανίζονται σε καθημερινή σχεδόν βάση στα αστυνομικά δελτία των εφημερίδων. Ως εκ τούτου, έχει καταστεί τελευταία μείζον πολιτικό ζήτημα: κυβέρνηση και αντιπολίτευση διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους απέναντι στο φαινόμενο. Ταυτόχρονα φορείς ποικίλων προσανατολισμών –από σοσιαλιστικές φεμινιστικές ομάδες μέχρι ισλαμικές ΜΚΟ- δραστηριοποιούνται για την αντιμετώπισή του. Οι κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις απέναντι στο φαινόμενο αυτό, την περίοδο που ξεκινά το 2007, με την αποκάλυψη της συνομωσίας Εργκένεκον και εκτείνεται μέχρι την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016, αποτελούν το αντικείμενο της έρευνας που θα παρουσιαστεί. Το κεντρικό ερευνητικό ερώτημα μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: το κίνημα κατά της έμφυλης βίας στην Τουρκία διαμορφώνει «πολιτική από τα κάτω» την περίοδο αυτή; Κατά πόσο οι έμφυλες διαστάσεις, τόσο της πολιτικής του κυβερνώντος κόμματος (ΑΚΡ), όσο και των πολιτικών προγραμμάτων και πρωτοβουλιών των αντιπολιτευτικών κομμάτων, συνομιλούν με αντίστοιχες παρεμβάσεις «από τα κάτω»; Στην προοπτική αυτή εξετάζονται οι λόγοι και η δράση φιλοκοσμικών και ισλαμικών ΜΚΟ, κουρδικών και εργατικών γυναικείων συσσωματώσεων, καθώς και LGBTI οργανώσεων. Παρακολουθείται, επίσης, η εξέλιξη των αντιδράσεων της τουρκικής κοινής γνώμης απέναντι σε αυτή. Τέλος, εξετάζονται λόγοι και πρακτικές ολόκληρου του φάσματος των πολιτικών κομμάτων –από το κυβερνών κόμμα και το ακροδεξιό ΜΗΡ ως το αριστερό HDP και εξωκοινοβουλευτικά αριστερά κόμματα- διερευνώντας μετατοπίσεις στο λόγο, στη δράση τους και στη νομοθετική δραστηριότητα. Με βάση τα παραπάνω ανιχνεύονται οι αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο τουρκικό κίνημα κατά της έμφυλης βίας και στον πολιτικό κόσμο.
Η Έφη Κάννερ είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Τουρκικής Ιστορίας στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν στην κοινωνική ιστορία της ύστερης οθωμανικής αυτοκρατορίας και της σύγχρονης Τουρκίας (μικροϊστορία, ιστορία της εκπαίδευσης και των φιλανθρωπικών θεσμών, ιστορία των έμφυλων σχέσεων, ιστορία των κοινωνικών κινημάτων). Μεταξύ των έργων της συγκαταλέγονται τα : Φτώχεια και φιλανθρωπία στην Ορθόδοξη κοινότητα της Κωνσταντινούπολης (1753-1912), Κατάρτι, Αθήνα 2004, Έμφυλες κοινωνικές διεκδικήσεις από την Οθωμανική αυτοκρατορία στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Ο κόσμος μιας ελληνίδας χριστιανής δασκάλας, Παπαζήσης, Αθήνα 2012 και ο συλλογικός τόμος που εκδόθηκε υπό την επιστημονική της διεύθυνση με τίτλο Τουρκία: βία, αντίσταση και πολιτική στον καιρό της κρίσης. Πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις απέναντι στην έμφυλη βία, Ηρόδοτος, Αθήνα 2018.
2019 (Μάρτιος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη του συγγραφέα Πέτρου Μάρκαρη με θέμα “Ο συγγραφέας και οι πόλεις του”. Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Ο συγγραφέας στην ομιλία του θα προσεγγίσει με μια αυτοβιογραφική ματιά τις τρεις πόλεις όπου έζησε και οι οποίες διαμόρφωσαν την προσωπικότητά του: τη γενέθλια πόλη του, την Κωνσταντινούπολη, που είναι και η πόλη των παιδικών και νεανικών του χρόνων, τη Βιέννη, όπου σπούδασε, και τέλος, την Αθήνα, στην οποία ζει τα τελευταία πενήντα χρόνια. Πέρα όμως από τις τρεις αυτές πόλεις, που διαμόρφωσαν τη σκέψη του, ο Πέτρος Μάρκαρης θα μιλήσει γενικότερα για τις πόλεις και την αγάπη του γι’ αυτές. Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας του, ο συγγραφέας θα εστιάσει στη σημασία των πόλεων στο σύγχρονο αστυνομικό μυθιστόρημα και θα εξηγήσει με ποιο τρόπο οι πόλεις, από απλό σκηνικό περιβάλλον στο οποίο εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα, αποκτούν πρωταγωνιστική σημασία.
O Πέτρος Μάρκαρης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1937. Πρωτοεμφανίστηκε το 1965 με το θεατρικό έργο «Η ιστορία του Αλή Ρέτζο». Από το 1976 εργάζεται ως ελεύθερος συγγραφέας. Συνεργάστηκε με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στα σενάρια των ταινιών «Μέρες του ’36», «Ο Μεγαλέξανδρος», «Το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού», «Το Βλέμμα του Οδυσσέα», «Μια Αιωνιότητα και Μια Μέρα», «Η Σκόνη του Χρόνου». Έχει γράψει επίσης τα σενάρια της τηλεοπτικής σειράς «Ανατομία ενός Εγκλήματος», που παιζόταν επί τρία χρόνια στην Ελλάδα. Έχει μεταφράσει στα ελληνικά έργα των Φρανκ Βέντεκιντ, Άρτουρ Σνίτσλερ, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Πέτερ Βάις, Φραντς Ξαβέρ Κραιτς και Τόμας Μπέρνχαρντ. Η τελευταία μεταφραστική δουλειά του ήταν η μετάφραση του «Φάουστ» του Γκαίτε σε σχολιασμένη έκδοση. Όλα τα αστυνομικά μυθιστορήματα του, με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο Κώστα Χαρίτο, κυκλοφορούν μεταφρασμένα σε 19 γλώσσες. Εχει βραβευτεί με το «Μετάλλιο Γκαίτε» για τη μετάφραση του Φάουστ. Το 2014 του απονεμήθηκε ο Σταυρός του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Γερμανίας, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στην πρεσβεία της Γερμανίας στην Αθήνα. Τα αστυνομικά μυθιστορήματα του έχουν βραβευτεί στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Γαλλία. Προσφάτως κυκλοφόρησε και η μετάφραση της «Πρώτης Γραφής του Φάουστ» (Urfaust).
2019 (Φεβρουάριος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη Δρ. Μανώλη Ulbricht (Freie Universität Berlin) με θέμα “Χριστιανικές μεταφράσεις του Κορανίου στα ελληνικά, συριακά και λατινικά (8ος – 13ος αι. μ.Χ.)”. Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Η ομιλία αποτελεί μία εισαγωγή στην μεταφραστική δραστηριότητα του Κορανίου που παρατηρείται από τον 8ο μέχρι και τον 13ο αιώνα τόσο στο Βυζάντιο και τις ανατολικές του επαρχίες, όσο και στον δυτικό κόσμο. Επιπλέον επιχειρείται η ανάδειξη της σημασίας του ρόλου που διαδραμάτισε η βυζαντινή αυτοκρατορία ως μεσολαβητής μεταξύ Ανατολής και Δύσης και πως μπορούμε αυτό να το αναδείξουμε στην έρευνά μας μέσω των λεγόμενων Digital Humanities.
Ο Μανώλης Ulbricht είναι διδάκτωρ Βυζαντινολογίας (Freie Universität Berlin) με Μεταπτυχιακές Σπουδές (Βερολίνο, Δαμασκός) στην Αρχαία Ιστορία, τις Ισλαμικές Σπουδές και τη Χριστιανική Θεολογία. Είναι λέκτορας στο τμήμα Βυζαντινών Σπουδών του Freie Universität, επιστημονικός συνεργάτης στο πρόγραμμα «Aristotle’s Poetics in the West (of India) from Antiquity to the Renaissance» (επιστ. διευθ. καθ. Δ. Γούτα, Yale University), συνεκδότης των σειρών Studies in Classical & Late Antiquity Series και Islamic History and Thought (Gorgias Press) και διοργανωτής του διεθνούς συνεδρίου «Preliminary Considerations on the Corpus Coranicum Christianum. The Qurʾan in Translation – A Survey of the State-of-the-Art» (Freie Universität Berlin, Δεκέμβριος 2018). Τα επιστημονικά ενδιαφέροντά του επικεντρώνονται στις σχέσεις Βυζαντίου-Ισλάμ, τις πρώιμες μεταφράσεις του Κορανίου και τη βυζαντινή υμνολογία και μουσική.
2019 (Φεβρουάριος)
ΠΟΤΕ Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Παρουσίαση βιβλίου της Theodora Toleva, “Η επιρροή της Αυστροουγγαρίας στη διαμόρφωση του αλβανικού έθνους 1896-1908”, μετάφραση Μανώλης Γεωργουδάκης, επιμέλεια Χαρίτων Καρανάσιος, Μαρία Λίτινα, Αθήνα: Ελληνική Επιτροπή Σπουδών ΝΑ Ευρώπης, 2018 (ISBN 978-618-82821-1-7). Εισηγητές: Brendan Osswald και Αμαλία Ρόντου. Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Για να κατανοήσουμε τη νεότερη αλβανική ιστορία θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας το ορεινό, δυσπρόσιτο, άγονο και εκτός των βασικών βαλκανικών οδικών αρτηριών της Αλβανίας, ορεσίβιο και «αρματολό» χαρακτήρα του λαού της. Η χώρα διαφέρει για την πατριαρχικά και κατά φάρες οργανωμένη κοινωνία της, τις χριστιανικές επιδράσεις στην ιθαγενή παγανιστική κουλτούρα, τον καθολικισμό στο βορρά και την ορθοδοξία στο νότο καθώς και την παράλληλη πορεία του εξισλαμισμού. Αναπτύχθηκε έτσι μία διαφορετική και ποικίλη πολιτισμική πραγματικότητα που επέτρεψε την ένταξη τμήματος του αλβανικού πληθυσμού στην οθωμανική διοίκηση και το στρατό και τη συμμετοχή του στη διεθνή διπλωματία της περιόδου (τέλη 19ου αι.-αρχές 20ου αι.), ενισχύοντας παράλληλα τη σύγκρουση των συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων και την ανάπτυξη του εθνικού κινήματος στην περιοχή.
Η Αμαλία Ρόντου είναι φιλόλογος. Έχει συγγράψει, μεταφράσει και επιμεληθεί λεξικά, γραμματικές, επιστημονικά και διδακτικά βιβλία. Η ηλεκτρονική και διαδραστική πλατφόρμα που δημιούργησε για τη διδασκαλία της αλβανικής βραβεύτηκε µε το Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών 2013. Από το 2000 εργάζεται στο ΕΚΠΑ, αρχικά στη Φιλοσοφική Σχολή στο πλαίσιο της επιστημονικής έρευνας «Εκπαίδευση Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών μαθητών», και από το 2007 στην Διεύθυνση Δημοσιευμάτων και Εκδόσεων. Έχει διδάξει στη Στρατιωτική Σχολή Ξένων Γλωσσών και στη Διπλωματική Ακαδημία του ΥΠΕΞ, ενώ τα τελευταία χρόνια διδάσκει την αλβανική γλώσσα στο Διδασκαλείο Ξένων Γλωσσών του ΕΚΠΑ και στο Ελληνικό Κέντρο Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ο Brendan Osswald γεννήθηκε το 1980 και σπούδασε Βυζαντινή Ιστορία με τον λαμπρό Γάλλο βυζαντινολόγο Alain Ducellier στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης. Είναι πτυχιούχος Ιστορίας και Κλασικής Φιλολογίας στο ίδιο πανεπιστήμιο, όπου υποστήριξε το 2011 τη διατριβή του με θέμα τη μεσαιωνική Ήπειρο από τον 13ο μέχρι τον 15ο αι. Από το 2015, είναι επιστημονικό μέλος της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και συνεργάζεται με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας στην έρευνα των βυζαντινών εκκλησιών της περιοχής. Μελετά επίσης την ηπειρωτική λογοτεχνία του όψιμου μεσαίωνα και τις διηγήσεις Γάλλων ταξιδιωτών στην Ήπειρο.
2019 (Φεβρουάριος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη Δρ. Ηρακλή Μήλλα με θέμα “Η εικόνα του Έλληνα στην τουρκική λογοτεχνία”. Δείτε την πρόσκληση εδώ.
O τρόπος που απεικονίζεται ο Έλληνας στην τουρκική λογοτεχνία (με πεδίο έρευνας την τουρκική λογοτεχνία του 19ου και 20ου αι.) δείχνει πως εκλαμβάνουν οι Τούρκοι τους Έλληνες. Ταυτόχρονα ωστόσο καταλαβαίνουμε πώς οι Τούρκοι βλέπουν τον ίδιο τους τον εαυτό σε σχέση με τον έξω κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο γνωρίζουμε τις διάφορες τουρκικές ταυτότητες, όπως αυτές αντανακλώνται στην «ποικιλία εικόνων» που υπάρχουν για τον Έλληνα.
Ο Ηρακλής Μήλλας γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τουρκία, και από το 1971 ζει στην Αθήνα. Αφού εργάστηκε ως πολιτικός μηχανικός σε διάφορες χώρες, το 1996 τελείωσε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας με θέμα «Η εικόνα του Έλληνα στην τουρκική λογοτεχνία – μια συγκριτική μελέτη για τον εθνικισμό και την ταυτότητα». Συνέβαλε στην ίδρυση του Τμήματος Νεοελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας, όπου και δίδαξε. Δίδαξε επίσης, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στα πανεπιστήμια Işık και Bilgi της Κωνσταντινούπολης. Εξέδωσε 17 βιβλία στα ελληνικά, τουρκικά και αγγλικά, με θέμα, την ιστορική και κοινωνική διάσταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όπως και περισσότερα από τριακόσια άρθρα, σχετικά με το ίδιο θέμα, σε διάφορες εφημερίδες της Ελλάδας και της Τουρκίας. Μετέφρασε 26 βιβλία Ελλήνων και Τούρκων ποιητών. Εξέδωσε πολλές μελέτες και άρθρα σχετικά με την λογοτεχνία, τα σχολικά βιβλία, τα εθνικά στερεότυπα στη λογοτεχνία και την ιστοριογραφία, καθώς και θέματα μειονοτήτων. Πήρε μέρος σε πολλά διεθνή συνέδρια σε διάφορες χώρες, όπως Αγγλία, Ελβετία, Σουηδία, ΗΠΑ, Γαλλία, Κροατία, Κύπρο, Τουρκία και Ελλάδα. Βραβεύτηκε με το Βραβείο Ειρήνης και Φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί, με το Βραβείο Διδώ Σωτηρίου και με το Βραβείο Ελεύθερης Σκέψης και Έκφρασης. Το ντοκιμαντέρ του, Η Άλλη Κωμόπολη πήρε το πρώτο Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά του, “Ο Οικογενειακός Τάφος”, κυκλοφόρησε το 2019 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης.
2019 (Φεβρουάριος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη των Γ. Κοτζόγλου και Σ. Πρόκου με θέμα «Πόσο μοιάζουν τελικά οι γλώσσες μεταξύ τους; Φανερές διαφορές και κρυφές ομοιότητες ελληνικής και τουρκικής». Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Ο Γιώργος Κοτζόγλου είναι Επίκουρος Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και CCS Fellow του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Harvard University (2018-2019). Είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Πτυχίο) και του School of Linguistics & Applied Language Studies του Πανεπιστημίου του Reading (ΜΑ in Linguistics & PhD in Linguistics). Έχει διδάξει γλωσσολογία στο SLALS, The University of Reading, στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, και στα μεταπτυχιακά προγράμματα «Τεχνογλωσσία» και «Εφαρμοσμένη και Θεωρητική Γλωσσολογία» του ΕΚΠΑ και «Γλωσσολογία της ΝΑ Μεσογείου» του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εντοπίζονται στους εξής τομείς: γραμματική περιγραφή της γλώσσας, συντακτική θεωρία, γενετική σύνταξη, δομή των γλωσσών της Μεσογείου, μορφοσύνταξη, κλιτικά, περιορισμοί τοπικότητας στη μετακίνηση, υποκείμενα και παρεμφατικότητα. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, συλλογικούς τόμους και τόμους πρακτικών συνεδρίων.
Η Σοφία Πρόκου είναι μέλος ΕΕΠ, βαθμίδας Α΄ στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών και διερμηνέας συνεδρίων, μέλος AIIC. Είναι απόφοιτος της Σχολής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Λουβαίν – Βέλγιο (Université Catholique de Louvain) με Μεταπτυχιακές Σπουδές στην Σχολή Οικονομικών, Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών του ίδιου Πανεπιστημίου. Έχει φοιτήσει για τρία χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου (Boğaziçi Üniversitesi) στο Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών. Δίδαξε την Τουρκική Γλώσσα – Τουρκικά της Τουρκίας- στην Σχολή Αξιωματικών του Στρατού, στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Είναι υποψήφια διδάκτωρ του Τομέα Γλωσσολογίας, του Τμήματος Φιλολογίας του ΕΚΠΑ. Τα ερευνητικά της ενδιαφέρονται εντοπίζονται στην εφαρμοσμένη γλωσσολογία και ειδικά στην διδακτική της Τουρκικής ως Ξένης Γλώσσας, στην γραμματική περιγραφή της τουρκικής γλώσσας και στην Σειρά των Όρων της Τουρκικής, που αποτελεί το αντικείμενο της διδακτορικής της διατριβής. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και τόμους πρακτικών συνεδρίων. Συνέγραψε σειρά εγχειριδίων Τουρκικών, τόσο για το μάθημα ‘Τουρκική Γλώσσα’, όσο και για την εκμάθηση της Τουρκικής ως ξένης γλώσσας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και το ‘Παιδαγωγικό Ινστιτούτο’.
2019 (Ιανουάριος)
ΠΟΤΕ Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2019, ώρα 19:00
ΠΟΥ ΑΘΗΝΑ, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μ.Ι.Ε.Τ.
ΤΙ Διάλεξη του Δρ. Γεωργίου Καρδαρά με θέμα «Το Βυζάντιο και οι Τούρκοι της Κεντρικής Ασίας τον 6ο αιώνα». Δείτε την πρόσκληση εδώ.
Γιώργος Καρδαράς (Κύριος Ερευνητής, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών/Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών)
Ο Γιώργος Καρδαράς γεννήθηκε στη Θήβα το 1973. Απόφοιτος του Κλασσικού Λυκείου Θηβών, εισήχθη το 1992 στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπου πραγματοποίησε τις βασικές (1996), τις μεταπτυχιακές (2000) και διδακτορικές του του σπουδές (2007) με ειδίκευση στη Βυζαντινή Ιστορία. Από τον Οκτώβριο του 2007 είναι ερευνητής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Τα ενδιαφέροντά του στρέφονται κυρίως γύρω από τους νομαδικούς λαούς κατά την ύστερη Αρχαιότητα και τους πρώιμους Σλάβους. Στο πλαίσιο της έρευνάς του, συνεργάστηκε με Πανεπιστήμια και ερευνητικά Κέντρα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ενώ παρεμφερής με τα ενδιαφέροντά του είναι και η διδακτική του δραστηριότητα στο Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών του ΙΙΕ/ΕΙΕ. Ο Γιώργος Καρδαράς είναι μέλος επιστημονικών επιτροπών, όπως η Ελληνική Επιτροπή Βυζαντινών Σπουδών και η Ελληνική Επιτροπή Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης και έχει μετάσχει σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Εκτός από τις δύο μονογραφίες του, η πρώτη για τις σχέσεις του Βυζαντίου με τους Αβάρους (ΕΙΕ/ΙΒΕ, Αθήνα 2010) και η δεύτερη για τους Άντες (ΕΙΕ/ΙΙΕ, Αθήνα 2010), το πλούσιο και πολύπλευρο επιστημονικό του έργο περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά.
Με εξαιρετική επιτυχία διεξήχθη την 23η Μαΐου 2018 το Εργαστήριο Αραβικής Καλλιγραφίας από την εικαστικό, κυρία Ειρήνη Γκόνου, στα πλαίσια του σεμιναρίου Οθωμανικής Παλαιογραφίας που διδάσκει στο ΕΚΕΝΕ ο κύριος Γιώργος Λιακόπουλος. Η κυρία Γκόνου, ύστερα από μία εισαγωγή στα υλικά (χαρτί, μελάνι, καλάμι) και στις μεθόδους της καλλιγραφίας, παρουσίασε τις βασικές αισθητικές αρχές της γραφής naskhi. Έπειτα, οι σπουδαστές του σεμιναρίου ξεκίνησαν να αποδίδουν στο χαρτί τα πρώτα γράμματα: η φλόγα του aliph έδωσε τη θέση της στη φελούκα του ba’ κι αυτή στη φολίδα του djim. Το βράδυ έκλεισε με τους σπουδαστές να φιλοτεχνούν τις πρώτες τους λέξεις και φράσεις στην Αραβική. Ιδιαίτερες χάριτες οφείλουμε στη Σχολή Ορνεράκη, η οποία μας φιλοξένησε στο όμορφο νεοκλασικό της στην Κυψέλη.
Εκ των ομιλητών της εκδήλωσης… (Συντονίστρια της εκδήλωσης: Όλγα Καραγιώργου, Γενική Γραμματεύς της Ε.Ε.Σ.ΝΑ.Ε.)
